اقلیت های قومی و توسعه سیاسی-اجتماعی در ایران(رویکرد استراتژیک)۱

اقلیت های قومی و توسعه سیاسی-اجتماعی در ایران

(رویکرد استراتژیک)۱

1-مقدمه: چگونگی اداره جامعه از جمله دغدغه‎های دیرین بشر است.  

دغدغه‎ای که ریشه در نیاز‎های طبیعی و اجتماعی دارد. واقعیتهای زندگی انسانها نشان می‎دهد که زندگی آنان در تنهایی و انزوا هم ناممکن و هم ناپسند است، بر این اساس چگونگی تنظیم روابط اجتماعی و اداره اجتماعات، از همان آغاز همواره از مسایل مهم و حیاتی گروههای انسانی بوده است.

امروزه پس از میلیونها سال تجربه حیات اجتماعی، روشهای اداره جوامع - به لحاظ شکل و محتوا – یک روند رو به کمال را طی کرده است. محوری‎ترین تفاوت این روشها را اصل اساسی مشارکت تعیین می‎کند.  

میزان و چگونگی مشارکت آحاد مردم در هر اجتماع سیاسی در زمینه جهت دهی و اداره آن جامعه تعیین کننده شکل و محتوای حکومت آن جامعه است، براین اساس ویژگی حکومتهای مستبد و دموکراتیک با انحاء گوناگون شکل می‎گیرند.  

ادعای اینکه شکل جمهوری مبتنی بر روشهای دموکراتیک در عصر حاضر در مقایسه با سایر روشها کاملترین سیستمی است که جوامع بشری برای اداره خود مدنظر قرار داده‎اند، بیهوده نیست. مقبولیت و جذابیت دموکراسی تا حدی است که حتی مخالفان آنهم، علنی و صریح با آن مخالفت ندارند.  

در نظام مبتنی بر دموکراسی که مفهوم کلیدی آن مشارکت است (کارل کوهن، 1973، ص 27) براساس پذیرش اصل ”اکثریت“ اجتماع، معمولا” دسته جات و گروههایی با شکل و محتوای متفاوت، وجود دارند که اقلیت ”نامیده می‎شوند.  

اینکه یک سیستم سیاسی چگونه با این اقلیتها رفتار کند که ماهیت دموکراتیک آن خدشه دارنشود از موضوعات مهمی است که نظریات متفاوتی در مورد آن وجود دارد. این مقاله کوششی است برای شناخت اجمالی چالشهای پیرامون اقلیت قومی در ایران و چگونگی مشارکت آنان در سیستم سیاسی کشور.

2-واژه Participation که به شرکت کردن در چیزی (کوهن، 67) تعریف شده است در دو بعد ارشادی و طراحی هدفها و خط مشی‎های سیاسی و جهت بخشیدن، که سیاست گذاری نامیده می‎شود و نیز اداری، که متضمن امر و نهی است و دو رکن فرمانبر و فرمانبردار در آن وجود دارد (کوهن 5 و 4) به کار می‎رود.  

آنچه در این نوشته مورد تاکید است بعد سیاسی آن است بعدی که شیوه دموکراسی، بعنوان یک اصل، مدنظر قرار می‎گیرد.  

در یک نظام دموکراتیک، به مردم اجازه داده می‎شود در اداره امور شرکت کنند (کوهن، 21) در واقع مردم حاکمان خود را برمی‎گزینند (کوهن، 23) در چنین سیستمی مشارکت، قوام دموکراسی تلقی می‎شود و آن متضمن ارزیابی خردمندانه درجه دموکراسی تحقق یافته هر جامعه خواهد بود (کوهن، 28-27)

به تعبیر دیگر در نهاد حکومتی متکی بر دموکراسی، مشا رکت ، اخلاق واقعی و شکوفای مردم است (حسین عظیمی، 1378، ص 64) چرا که اصولا” مشارکت میزان مشروعیت یک نظام سیاسی را تعیین می‎کند.  

برخی بر این باورند مفهوم توسعه سیاسی امروز بیشتر در قالب گسترش دموکراسی و مشارکت مردمی در مدیریت سیاسی درک می‎شود (فکوهی، 1349، ص 21) و تردیدی نیست که انتخابی بودن نهادهای سیاسی و نظارت مردم بر این نهادها از مکانیسمهای توسعه سیاسی است (فکوهی، 30).  

اهمیت مشارکت تا حدی است که در برنامه ریزهای استراتژیک ملی هم توسعه مشارکت قانونمند مردم در فرآیند تصمیم گیری بعنوان راهبرد تلقی می‎شود (برنامه راهبردی، 1379، ص 25).  

از آنجا که استفاده بهینه از ظرفیتهای انسانی در فرآیند توسعه کشور، به توسعه مشارکت تعبیر می‎شود، استدلال چنین است که به موازات افزایش مشارکت مردم، درجه توسعه نیز افزایش می‎یابد و در واقع دموکراسی با مشارکت مردم آغاز می‎شود (برنامه راهبردی، 44) چنانچه در اصل 56 قانون اساسی ج. ا.ا آمده است ”خدا انسان را بر سرنوشت اجتماعی خویش حاکم ساخته است، هیچکس نمی‎تواند این حق الهی را از انسان سلب کند یا در خدمت منافع فرد یا گروهی خاص قرار دهد“.  

بر این اساس در جای جای این قانون با درج تعابیری چون: ”سپردن سرنوشت مردم به دست خودشان“ ، ”موفقیت در گرو مشارکت فعال و گسترده تمامی عناصر اجتماع در روند تحول جامعه است“، ”دولت موظف به تهیه امکانات برای مشارکت عامه مردم در تعیین سرنوشت سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی خویش است“، ”امور کشور به اتکای آرای عمومی اداره می‎شود“، ”شوراها ارکان تصمیم گیری و اداره امور کشوراند“ به چشم می‎خورد که گویای توجه به نقش مردم و مشارکت آنان در اداره جامعه است.  

با این وصف ابعاد دموکراسی یعنی ژرفای مشارکت که متضمن مشارکت آگاهانه مردم نهادهای مردمی است؛ پهنا و گستردگی مشارکت که تعیین کننده درصد و کیفیت شرکت کنندگان است و نیز برد مشارکت به معنای مواردی که رای مردم به آنها تعلق می‎گیرد (کوهن، 44) در جوامع مختلف متفاوت است. 

 این سه بعد اساسی مشارکت‎اند که میزان دموکراتیک بودن سیستم سیاسی جامعه‎ای را معین می‎کنند. اینکه در ایران ابعاد مشارکت مردم در چه سطح و اندازه‎ای است نیازمند مطالعات ویژه است.

3-در مورد تعریف اقلیت، دیدگاههای گوناگونی وجود دارد. برخی اقلیت را گروهی می‎دانند که در حاکمیت شرکت نداشته و از نظر تعداد کمتر از بقیه جمعیت کشور باشند، در عین حال اعضای آن تبعه آن کشور هستند و ویژگیهای متفاوت قومی، مذهبی یا زبانی با سایر جمعیت کشور دارند و دارای نوعی حس وحدت منافع و همبستگی در جهت حفظ فرهنگ آداب و رسوم ، مذهب یا زبان خود هستند (پاتریک ترنبری، ص 12) گرچه ممکن است اقلیتهای دیگری نیز در هر جامعه‎ای موجود باشد که انطباق این ویژگیها با آنان ممکن نشود، همانند افرادی که بدلیل آرای کمتر در اقلیت قرار گرفته و توان کسب کرسی‎های زیادی در پارلمان را نداشته باشند. اما از آنجا که موضوع این مقاله بررسی مشارکت اقلیتهای قومی در نظام سیاسی کشور است، تعریف فوق را، علیرغم انتقاداتی که ممکن است برآن وارد باشد مبنا قرار می‎دهیم و در این زمینه پرسشهای زیر را قابل طرح می‎دانیم.

- اقلیتهای قومی ایران کدامند؟

- کانالهای مشارکت اقلیتهای قومی ایران کدامند؟

- وضعیت مشارکت سیاسی اقلیتهای قومی در ایران چگونه است؟

- موانع مشارکت اقلیتهای قومی در نظام سیاسی ایران کدامند؟

- راههای افزایش ابعاد مشارکت اقلیتهای قومی ایران کدامند؟ 

نوشته : دکتر سید هاشم هدایتی  

برگرفته از : http://www.wetowej.blogfa.com  

ادامه دارد

مناقشه قره باغ (۳)

قفقاز و سیاست رهبران شوروی نسبت به قومیت‎ها

اتحاد جماهیر شوروی در زمان تأسیس با گستره‎ای وسیع از نظر جغرافیایی ولی متراکم از حضور ملیت‎های گوناگون بر ویرانه‎های امپراتوری فرو پاشیده تزارها بنا شد که این امر از لشگرکشی‎ها و جهانگشایی‎های مداوم تزارها حاصل آمده بود این میراث تنش‎زا به علاوه رشد اقوام غیر روسی و افزایش مطالبات قومی و تاریخی آنان از نظام سیاسی حاکم رهبران اتحاد جماهیر تازه تأسیس را به اتخاذ سیاست‎هایی به منظور مدیریت حرکت‎های واگرایانه در چارچوب این اتحادیه وادار کرد. براساس آمار در ژوئیه 1990 اقوام غیرروس 22/49 درصد جمعیت 290938469 نفری اتحاد شوروی را تشکیل می‎داد.

مناقشه قره باغ (۲)

 مناقشه قره باغ  

ازنظر دینی و مذهی نیز جمعیت منطقه شامل مسلمانان شیعه ، سنی ، یزیدی ،بهاییان ،مسیحیان ارتدوکس و گریگوری و گرجی و نیز یهودیان میباشد یعنی هر سه دین آسمانی با شاخه های انحرافی چون بهاییت را مشاهده می کنیم . 

  مناقشه قره باغ  که به عنوان مطالعه موردی انخاب گشته بر خلاف آنچیزی که برخی گروهها به خصوص ملی گراهای لائیک در ایران تبلیغ میکنند ، صرفا مناقشه ای قومی - ملی یا فرهنگی - زبانی نبوده و به شدت رنگ مذهبی داشته است .

مساجدی که در سرزمینهای اسغالی به دست ارامنه ویران گشتند یا تبدیل به محل نگهداری دام و طیور  شدند ، اسامی جلاله الله و اسامی اهل بیت ( ع)  که مورد اصابت تیر مستقیم قرار گرفتند و قرآنها و کتب مقدس اسلامی و شیعی که آتش زده شدند ، که ازشدت نفرت ارامنه علیه مسمانان و شیعیان  حکایت می کند ، دلیلی بر این ادعاست .

YAŞA AZƏRBAYCAN

آذربایجان  

در مسابقات موسیقی بین المللی یورو ویژن 2011 اول شد .

در این مسابقه که طی چند  مرحله اصلی برگزار  میشود . ابتدا تیم ها و گروههای هنری در داخل کشور خود مسابقه می دهند و تیم برنده کشور در مسابقات اروپا که تمام نمایندگان اروپا شرکت دارند مسابقه سختی را  پیش میبرند .  تا ازمیان تمام کشورهای اروپایی 25 کشور به مرحله فینال راه یابند .

در مرحله فینال تمام کورهای اروپایی به 7  تیم از 25 تیم ازیک تا 7 امتیاز میدند و به سه تیم برتر از نظر خودشان هم به ترتیب 8 ،10 یا 12 امتیاز اعطا می دهند .

به عبارتی کشورها اعم از کوچک و بزرگ سهمی برابر در امتیاز دهی و امتیازگیری دارند و عدالت رعایت می شود .

آذربایجان با وجود  اینکه در اروپا تقریبا  کشور گمنامی است در میان تمام کشورهای اروپایی بزرگ  و صاحب سبک و در رقابت با اوکراین ، ایرلند و سوئد ( سه رقیب اصلی )  با اختلاف امتیاز بالایی به مقام اول دست یافت .

این مسابقه هر سال در یک کشور عضو شورای اروپا برگزار می شود .

 آذربایجان برای دومین بار اول شد .

لازم به ذکر است که در سال 2008 روسیه و در 2009 نروژ اول شده بودند  و آذربایجان سوم .

در سال 2010 که مسابقات در کشور برنده دور قبل «نروژ » برگزار شده بود ،آذربایجان اول شد امسال که طبق روال معمول مسابقات در کشور برنده سال قبل ( آذربایجان ) برگزار شد این کشور مسلمان و به ظاهر ناشناخته  در مقابل بهترین تیمهای سراسر اروپا مجددا مقام اول را بدست آورد .  

افتخاری دیگر برای ملت و کشور آذربایجان .

YAŞA       AZƏRBAYCAN

çOX   YAŞA

ای کاش روزی این امکان برای هنر مندان ما نیز فراهم شود تا ملل دیگر بفهمند کشور ما فقط کشور خشونت و تندی و افراط نیست

ریشه یابی مناقشه قره باغ (1)

ریشه یابی مناقشه قره باغ

مقدمه :

 اختلافات قومی یکی از دلایل اصلی بروز مناقشات و بحران‎ها در قفقاز جنوبی پس از فروپاشی شوروی بوده است.  

بسیاری از اندیشمندان معتقدند که قرن 21 همانند قرن گذشته عرصه تعارضات و تنازعات قومی خواهد بود و احتمالاً در آینده بحران‎های ملی ،  قومی ، مذهبی و  هویتی گسترش خواهد یافت و نظام بین‎الملل با منازعات و تحولات سیاسی – امنیتی بیشتری مواجه خواهد شد.

ارمنستان و تهدید تمامیت ارضی ایران

 

نقشه ارمنستان بزرگ  

این نقشه توسط حزب اتحاد ملی ارمنستان ( حزب حاکم ارمنستان در حال حاضر ) منتشر گردید که اهداف بلند مدت ارامنه را نشان میدهد . 

ارامنه مسلمانان را بزرگترین دشمن خود میدانند چه ایرانی چه ترک و چه آذری

همچنانکه مشاهده میشود استانهای شمالی ایران از جمله اردبیل ؛ آذربایجان شرقی و غربی و نیز شرق ترکیه و جنوب گرجستان ( ازخزر تا دریای سیاه)  طبق این نقشه باید از مسلمانان بازپس گرفته شده و در اختیار ارمنستان قرار گیرد .  

اشغال یک پنجم ازخاک آذربایجان ( بالغ بر 16000 کیلومتر مربع ) که تا کنون ادامه دارد و قتل عام اهالی مسلمان خوجالی ، قره باغ ، شوشا ، کلبه جر و دیگر نواحی آذربایجان و آواره شدن یک میلیون آذری  در راستای ایجاد ارمنستان بزرگ با حمایت روسیه صورت گرفت . ارمنستان بزرگترین پایگاه روسیه را با تجهیزاتی بالغ بر یک میلیارد دلار در خود جای داده است  

رجوع شود به کتاب ژئوپولیتیک قفقاز و سیاست خارجی ایران